Arilje je najpoznatije po Crkvi svetog Ahilija koju je podigao za svoju zadužbinu kralj Dragutin 1296. godine.
Arilje nastaje u drugoj polovini desetog veka kao malo naselje na rimskom putu od Požege do Ivanjice. Tada se zvalo Moravice po reci Moravica na kojoj se nalazi. U istom tom periodu izbeglice iz Larise donele su mošti svetog Ahilija (po kome je naselje kasnije dobilo ime) na mesto današnje crkve. Sava Nemanjić, Sveti Sava, godine 1219. odredio je ariljski manastir za centar Moravičke eparhije, koja je takođe nazivana i Ariljskom. Tokom Velike seobe Srba u sedamnaestom veku Arilje i okolina ostali su pusti. Novo stanovništvo doselilo se sa prostora Hercegovine i Crne Gore. Značajan događaj za Arilje bilo je proglašenje za varošicu 23. oktobra 1880. godine od strane kneza Milana Obrenovića.
Ovde se nalaze Osnovna škola „Stevan Čolović“, Narodna biblioteka Arilje i Spomenik palim borcima u Arilju.Smešteno u živopisnoj ravnici, u jugozapadnom delu Republike Srbije, u slivu čistih planinskih reka Veliki i Mali Rzav i Moravica, pored magistralnog puta Požega – Ivanjica.
Položaj
Površina opštine Arilje iznosi 349 km², odnosno 39 900ha, dok samo gradsko područje obuhvata 668ha i čini jednu od deset opština zlatiborskog okruga. Nadmorska visina Arilja je od 330 – 1382 m n.v. dok se sam administrativni centar nalazi na visini od 342 m, na samom ušću Rzava u Moravicu. Najviši vrh je planina Kukutnica, u selu Bjeluša, sa 1382 m n.v. Po konfiguraciji zemljišta pripada brdsko-planinskom području sa uskim pojasom ravnice oko reke Moravice.
U Arilju živi 18.725 stanovnika , grupisanih u 22 mesne zajednice. Prosečna gustina naseljenosti 56,5 stanovnika na 1 km2. Gradsko područje naseljava oko 7.000 stanovnika.
Priroda je ovo područje nagradila bogatim i atraktivnim šumskim predelima, bistrim planinskim izvorima, potocima i rekama, tako da se ovaj kraj ubraja u najčistije i najzdravije sredine u Srbiji. Tako očuvana priroda, neugrožena čovekovom nebrigom, pruža izvaredne uslove za proizvodnju (Arilje, Požega, Lučani, Čačak i Gornji Milanovac). Voda za ove potrebe zahvata se direktno sa vodotoka Rzava, koji sa prvom nosi epitet najčistije reke u Srbiji. Sadašnji kapacitet Fabrike za preradu vode od 1200 litara u sekundi pijaće vode, izgradnjom akumulacije “Svračkovo” biće povećan na 2500 litara u sekundi, čime će mnogo veći broj stanovnika Srbije dobiti čistu pijaću vodu sa reke Rzav.
Priroda
Vode Arilja nisu samo čiste, već i lekovite. U selu Visoka udaljenom 40 km od sedišta opštine, nalazi se Visočka banja, čija voda izvire u samom koritu reke. Ova voda pripada kategoriji kalijum – magnezijum – hidrokarbonatnim, oligomineralnim hipotermalnim vodama. Temperatura ove vode je 27°C a povoljno deluje na reumu, bolesti kostiju, srčane tegobe, živce i izuzetno poboljšava vid.
Svetski centar maline
Trenutno se malina plantažno gaji na oko 1.200 ha, a godišnje se proizvede preko 2.000 vagona ekstra klase jagodičastog voća, odabranih sorti. Na području opštine postoji preko 50 hladnjača (u društvenoj i privatnoj svojini) za zamrzavanje maline, odakle se ovo voće u zamrznutom stanju tokom cele godine transportuje na strana tržišta
Od 1970. godine, Arilje je poznato i po tome što predstavlja epicentar svetske proizvodnje maline. Proizvodnjom maline se u ovom kraju bavi gotovo celokupno stanovništvo, od poljoprivrednih proizvodjača kojim je to osnovno zanimanje do lekara, profesora, službenika koji na ovaj način ostvaruju potrebne dopunske prihode.
Ovo područje je od davnina poznato i po proizvodnji drugog voća, pre svega šljive požegače i jabuke budimke. U poslednje vreme se u dolini Moravice plantažno gaje nove sorte jabuka i šljiva. Danas je na tržištu veoma pozanata i jabuka iz Arilja pod robnom markom “JABULEND”.
Šume ovog kraja bogate su jestivim pečurkama: vrganjom, smrčkom, lisičarkom, mlečnjačom i drugim vrstama, prisutnim i u kuhinjama širom Evrope. Čiste reke pogoduju gajenju ribe. Na teritoriji opštine izgrađeno je više ribnjaka za proizvodnju riblje mlađi, potočne pastrmke, ali i kalifornijske.
Vredni domaćini proizvode i znatne količine krompira, ali i mlečnih proizvoda sira i kajmaka, kao i Užičke pršute.
U najkraćem, Arilje je grad vrednih i preduzimljivih ljudi, čiste vode i vazduha i grad zdrave hrane.
Ako već nisi, upoznaj APATIN ovde.
Izvor: Wikipedia, visitarilje.com
