Danas je svečano otvorena stalna postavka u obnovljenom Konaku kneza Miloša u Topčideru u Beogradu.
Knez Miloš Obrenović je najpoznatija srpska ličnost koja povezuje Srbiju i Austriju, i jedan od najpoznatijih austrofila u srpskoj istoriji. I tokom svoje vladavine, ali i tokom 19 godina izgnanstva dosta vremena je provodio u Beču.Na njegovom dvoru mogli su se, na mnogim primerima, videti uticaji naklonosti tadašnjoj Austrougarskoj, koja se, izmedju ostalog, odnosila najviše na stil oblačenja, uređenje enterijerija i organizovanje i održavanje prijema, proslava i balova.
Ako živite u Beču, možda ste se već upoznali sa pričom o njegovom životu u prestonici Austrije. Ukoliko želite da saznate još više detalja, ovo je idelana prilika, jer Vas kroz Konak vodi kustos koji će Vam pričati o njegovom životu i vladavini. Moći ćete da upotpunite svoje znanje ili da naučite nešto novo o istoriji i zemlji svog porekla. Osim o Milošu Obrenoviću, saznaćete i dosta zanimljivih činjenica o njegovom predhodniku Karađorđu Petroviću.
Konak u Topčideru, tadašnjoj periferiji Beograda, knez Miloš je podigao 1831. godine. Svojom strukturom, neoklasicističkim elementima na fasadama i unutrašnjom dekoracijom u stilu „turskog baroka”, građevina spada u reprezentativne rezidencije kakve su se u to vreme podizale širom Osmanskog carstva. Tipično za bogate privatne rezidencije, i Konak kneza Miloša je glavnom fasadom okrenut ka vrtu, tj. Topčiderskom parku, koji, kao prvi planski uređen park u Srbiji, u drugoj polovini 19. veka postaje omiljeno beogradsko izletište.
Ispred Konaka, zaštićenog kulturnog dobra od izuzetnog značaja, nalazi se čuveno stablo platana, spomenik prirode, koje je zasađeno u vreme Obrenovića. Stablo platana, po lepoti i dimenzijama spada među najlepša i najveća u Evropi i predstavlja jedan od najznačajnijih istorijskih i hortikulturnih spomenika Beograda.
Ova stalna postavka u Konaku za cilj ima da prikaže borbe za konačno oslobođenje Srbije od viševekovne osmanske vlasti, obnovljene u novom sjaju u Prvom, a nastavljene u Drugom srpskom ustanku, napore i iskušenja njihovih pokretača i voždova, rodonačelnika novovekovnih srpskih dinastija, Karađorđa i Miloša Obrenovića, i značaj i zasluge njegovih naslednika iz dinastije Obrenović u drugoj polovini 19. veka, kada je nakon sticanja samostalnosti obnovljena kraljevina 1882. i nastavljeno jačanje moderne srpske države.
U prizemlju Konaka, nakon uvodnog opisa položaja i načina života Srba i drugog nemuslimanskog stanovništva u Osmanskom carstvu, prikazan je Prvi srpski ustanak, kao i događaji i međunarodne okolnosti koje su mu prethodile. U ovom delu su predstavljene najznačajnije bitke Karađorđevih junaka: pobede na Mišaru i Deligradu, oslobođenje Beograda 1806, bitke na Čegru, Varvarinu i Loznici, ali i odnos velikih sila prema Ustanku i njegov slom.
Sprat Konaka je posvećen događajima Drugog srpskog ustanka i predvodniku ustanika Milošu Obrenoviću, tvorcu moderne srpske države, njegovom učvršćivanju na vlasti, dobijanju autonomije i sukobima sa ustavobraniteljskom opozicijom.
U prostorijama na spratu su takođe prezentovani njegova supruga kneginja Ljubica i vladarski naslednici iz dinastije: knez Mihailo, kralj Milan i kralj Aleksandar Obrenović, sa čijim ubistvom 1903. u Majskom prevratu, ova važna dinastija silazi sa istorijske scene. Na spratu se nalazi orijentalna soba za razgovor i odmor, tzv. Divanhana, i rekonstrukcija prvobitnog enterijera sobe kneza Miloša Obrenovića.
Stalna postavka pruža posetiocima jedinstvenu priliku da vide brojne originalne predmete koji su pripadali voždu Karađorđu, knezu Milošu i njegovim naslednicima, kao i primerke naoružanja znamenitih ustanika – Hajduk Veljka, Tanska Rajića, Pop Luke Lazarevića, Janka Katića, Petra Dobrnjca i drugih. Među njima se svojim značajem i estetikom izdvajaju Karađorđeva zastava i izvanredni primerci njegovog ličnog naoružanja i opreme (jatagan belosapac, pištolj kremenjak, tzv. ledenica, fišeklija sa prikazima Svetog Đorđa i Svetog Dimitrija), dolama kneza Miloša i odeća kneza Mihaila Obrenovića u kojoj je ubijen u atentatu Košutnjaku 1868. godine.
Postavku upotpunjuju originalna platna poznatih slikara poput Paje Jovanovića, Veljka Stanojevića, Đure Jakšića, Petra Ranosovića, Božidara Prodanovića i portreti kneza Miloša, dela Uroša Kneževića, Pavela Đurkovića i Jozefa Grandauera. Autori izložbe su Vladimir Merenik, Katarina Mitrović i Dragana Vidović, a saradnici – Boris Marković, Lidija Bogdanović, Vesna Dragović Pop-Lazić i Slađana Bojković, dizajnerka izložbe je Izabela Martinov Tomović.
Stručna vođenja kustosa Borisa Markovića će se od 26. juna održavati svake subote od 12.00 časova. Zbog ograničenog broja mesta, dolazak je neophodno zakazati na telefon 064/ 858 1295.
Radno vreme Konaka: Svakog dana od 10.00 do 17.00 časova, osim ponedeljkom.
Izvor: srbijaguru.com, TOS, Istorijski muzej Srbije Foto: Istorijski muzej Srbije
